Misschien kunnen mensen veel ouder worden dan we dachten. Volgens nieuw onderzoek bestaat er geen echte limiet. Een column.
Kane Tanaka heet ze, de Japanse dame die momenteel de oudste levende persoon is, met 115 jaar en acht maanden – althans, dat was zo op het moment dat ik dit schreef; de recordlijst in deze categorie is nogal dynamisch. Kane Tanaka heeft op 22 juli dit jaar de fakkel overgenomen van haar landgenote Chiyo Miyako, toen die op 117-jarige leeftijd overleed. Krasse Kane is geboren in 1903, het jaar waarin de broers Wright voor het eerst met een vliegtuig vlogen. Vorig jaar overleed de Italiaanse Emma Morano, de laatste mens die nog in de negentiende eeuw geboren was.
Hoewel ze onbetwistbaar al een mooie leeftijd heeft bereikt, lijkt de kans klein dat Kane Tanaka nog lang genoeg zal leven om het absolute leeftijdsrecord van oudste mens ooit te breken, dat op naam staat van de Française Jeanne Calment, die in 1997 overleed op 122-jarige leeftijd.
Hoewel. Misschien zijn haar vooruitzichten toch iets beter dan gedacht, volgens een onlangs in het vakblad Science verschenen studie van de overlijdensstatistieken bij heel oude mensen. De studie, onder leiding van de Italiaanse wetenschappers Elisabetta Barbi en Francesco Lagona, werpt een nieuw licht op de vraag of er een natuurlijke limiet ligt op de levensduur van de mens. Bestaat er een soort van biologische maximumleeftijd voor Homo sapiens, of kan een mens die veel geluk heeft en met de goede genen geboren is, in principe onbeperkt blijven leven?
Over die kwestie debatteren artsen, demografen en statistici al geruime tijd. De nieuwe studie van Barbi en Lagona lijkt erop te wijzen dat er géén harde limiet bestaat en dat Kane dus, als ze genoeg geluk blijft hebben, nog vele jaren zou kunnen leven.
De Italiaanse onderzoekers hebben geboorte- en sterfdatums geturfd van bijna vierduizend Italianen die ouder waren dan 105. En daarbij bleek iets merkwaardigs.
Bij gewone stervelingen als u (ik veronderstel even dat u nog geen 105-plusser bent) en ik, neemt de kans om te sterven ieder jaar een beetje toe. Wie 30 is, heeft een heel grote kans om 31 te halen. Bij wie 50 is, ligt de kans om 51 te halen al wat lager. En op 70 is de kans om 71 te halen weer wat kleiner geworden.
Maar als je eenmaal héél oud bent, houdt die kans om het nog een jaar vol te houden, op met dalen, stelden Barbi en Lagona vast bij hun 105-plussers. De kans om in het komende jaar te overlijden, stabiliseert op ongeveer 50 procent, en ze blíjft 50 procent.
Bewezen is dat nog niet, maar áls het klopt, dan staat er geen harde biologische limiet op de leeftijd. Dan heeft Kane één kans op twee om 116 te halen, één op vier om 117 te halen, één op acht voor 118, enzovoort. Als ze echt geluk heeft, kan ze Jeanne Calment voorbijstreven.
En het is maar een kwestie van tijd voor er iemand pakweg de 125 haalt. Als er genoeg mensen zijn en je lang genoeg wacht, dan moet er vroeg of laat iemand zijn voor wie de dobbelstenen zó gunstig rollen dat hij (of veel waarschijnlijker: zij) zelfs 130 wordt. Al is de kans helaas uitermate gering dat u of ik dat nog gaan meemaken.
Deze column is op 1 september 2018 verschenen in De Tijd.