16 jaar geleden hebben de Steves de evolutie-ontkenners lik op stuk gegeven. Tijd dat ze ook de klimaatontkenners aanpakken? Een column.
Een groep van ‘vijfhonderd wetenschappers en professionals’ roept in een ‘Europese klimaatverklaring’ op om het internationale klimaatbeleid naar de prullenmand te verwijzen. We hoeven ons geen zorgen te maken over eventuele opwarming van het klimaat: áls die al echt is, en áls ze al veroorzaakt is door de mens, dan nog is ze niets om ons druk over te maken, volgens de vijfhonderd ondertekenaars van de verklaring.
Klinkt indrukwekkend, vijfhonderd. Dat moet betekenen dat er grote onenigheid bestaat onder klimaatwetenschappers. De wetenschappelijke eensgezindheid over de klimaatverandering die ons steeds wordt voorgespiegeld, is dus een illusie.
Zou het?
Die ‘vijfhonderd wetenschappers en professionals’ blijken bij nader toezien vooral professionals te zijn, eerder dan wetenschappers, en bij de schaarse wetenschappers zijn er haast geen klimaatexperts. Bij de Belgische ondertekenaars zien we bijvoorbeeld een ingenieur, een journalist, een jurist, een professor in de economie, enzoverder (Knack heeft deze week de achtergrond van het volledige Belgische contingent uitgezocht). De klimatologische merites van de ondertekenaars blijken nogal beperkt.
Wel mensen met een universitair diploma, dat moeten we ze nageven. Helaas is een diploma geen garantie op gelijk hebben (en zelfs geen garantie op het bezit van gezond verstand). Overigens is het altijd een goed advies om op zijn hoede te zijn voor academici die zich met veel aplomb uitspreken over dingen die buiten hun eigen expertisegebied liggen.
De hele zaak doet wat denken aan het fameuze ‘project Steve’ uit 2003. In het debat tussen evolutietheorie en creationisme in de VS was toen een gelijkaardige poging aan de gang om mist te spuiten en valselijk de indruk te wekken dat er betekenisvolle onenigheid was in de wetenschap. Creationisten publiceerden trots lijsten van wetenschappers die de evolutie afwezen.
Waarop een groep onderzoekers ‘Project Steve’ opzette om duidelijk te maken hoe de verhoudingen echt lagen. Alleen wetenschappers die Steve heetten mochten meedoen. De bedoeling was om alleen al onder die Steves méér ondertekenaars pro evolutie te vinden dan er namen stonden op alle lijsten van evolutie-ontkenners bij elkaar.
Het aanvankelijke doel om honderd wetenschappelijke Steves de pro-evolutieverklaring te laten tekenen, werd binnen de tien dagen al gehaald. In de weken en maanden nadien sloot nog een veelvoud zich aan bij de verklaring. Doordat beslist werd om ook varianten als Stephen, Steven en dergelijke toe te laten, kon ook een beroemdheid als Stephen Hawking tekenen, als driehonderdste.
Meer dan de helft van de Steves op de lijst waren bovendien biologen, wat niet gezegd kon worden van de ondertekenaars van de anti-evolutie-lijstjes. De Steve-lijst kon zelfs prat gaan op een biologieprofessor met de naam Steven P. Darwin.
Misschien moet er ook maar eens een gelijkaardig initiatief komen om de wetenschappelijke consensus over de opwarming van het klimaat te illustreren. Steves voor het klimaat!
Deze column is op 19 oktober 2019 verschenen in De Tijd.