Een planetoïde uit een ander zonnestelsel – of toch een buitenaards ruimteschip? Een column.
In zijn charmante sciencefictionroman Rendezvous with Rama uit 1971 beschrijft Arthur C. Clarke hoe astronomen een hemellichaam ontdekken dat ze aanvankelijk voor een planetoïde houden. Het object, Rama gedoopt, volgt een hoogst ongebruikelijke baan. Rama draait niet zoals alle geciviliseerde planetoïden netjes rond de zon, maar komt uit de diepten van de ruimte, van een ster ver weg in het heelal, naar ons zonnestelsel toe gestormd.
Al snel blijkt dat Rama in feite een reusachtig buitenaards ruimteschip is, in de vorm van een kilometers grote cilinder. Een ploeg astronauten wordt erop afgestuurd. De dappere ruimtevaarders gaan aan boord en verkennen wekenlang het bevreemdende interieur van het ruimteschip, zonder ooit één buitenaards bemanningslid te ontmoeten. Ze begrijpen vrijwel niets van de bizarre machines die ze in Rama aantreffen. De buitenaardse technologie ziet er uiterst geavanceerd uit, en alles aan boord lijkt goed te functioneren, maar geen mens snapt waar het voor dient. De astronauten verlaten het mysterieuze ruimteschip zonder wijzer te zijn geworden. Rama scheert met hoge snelheid langs onze zon en vliegt dan onverstoorbaar in een andere richting weer weg, opnieuw de diepe ruimte in, de mensheid straal negerend.
Iets gelijkaardigs is zich op dit moment in het echt aan het afspelen, minus de mysterieuze aliens.
Astronomen hebben vorige maand een hemellichaam ontdekt dat precies zo’n baan volgt als de fictieve Rama, alleen is het deze keer echt een planetoïde. ‘Oumuamua is het object gedoopt (inclusief apostrof), naar het Hawaïaans voor ‘verkenner uit de verte’.
Het hemellichaam, dat aanvankelijk voor een komeet aanzien werd, is ontdekt met een telescoop op een bergtop in Hawaï.
‘Oumuamua draait niet rond de zon, maar kwam uit de diepten van de ruimte, van een ster ver weg in het heelal, naar ons zonnestelsel toe gestormd. De planetoïde heeft vervolgens een carambole rond de zon uitgevoerd, en vliegt nu in een andere richting weer van de zon weg, opnieuw de diepe ruimte in.
Astronomen zijn er enthousiast over. Het is de allereerste keer dat ze een hemellichaam groter dan een stofkorreltje zien op een dergelijke ‘hyperbolische’ baan langs de zon: een baan die niet rond de zon draait, maar er eenmalig langs passeert. ‘Oumuamu is ‘slechts op bezoek’ in ons zonnestelsel.
Europese astronomen die ‘Oumuamua hebben waargenomen met de reusachtige VLT (Very Large Telescope) in Chili, hebben deze week bekendgemaakt wat ze over de planetoïde te weten zijn gekomen.
De planetoïde is heel donker, zo blijkt, met een enigszins roodachtige of bruine kleur. Ze is gemaakt van steen of metaal. En ze is heel langwerpig van vorm, vergelijkbaar met een sigaar, volgens de Europese astronomen.
Een lange cilinder dus, mogelijk van metaal gemaakt. Wie weet is het tóch een ruimteschip. Misschien hadden de astronomen het object maar beter Rama moeten dopen. In elk geval heeft het de mensheid straal genegeerd en is het nu ongenaakbaar op weg naar zijn volgende bestemming.
Deze column is op 25 november 2017 verschenen in De Tijd.
