Proxima’s planeet is echt

Het gerucht is bevestigd: onze buur-ster Proxima Centauri heeft (hoogstwaarschijnlijk) echt een aarde-achtige planeet in de ‘leefbare zone’ waar de temperatuur geschikt is voor vloeibaar water.

eso1241a exoplaneet Alfa Centauri B
Exoplaneet (fantasietekening) © ESO/L. Calçada/Nick Risinger (skysurvey.org)

Eerst was de planeet van Proxima Centauri nog maar een gerucht, op basis van een lek in Der Spiegel. Maar nu is haar ontdekking bevestigd, en nog wel in Nature van deze week. De ontdekking is gedaan door team sterrenkundigen onder leiding van Guillem Anglada-Escudé van de Queen Mary University in Londen, gebruikmakend van telescopen het European Southern Observatory (ESO) in Chili. De planeet is voorlopig Proxima b gedoopt. Ze draait in 11,2 dagen rond haar ster, op een afstand van 7,3 miljoen kilometer. De astronomen leiden haar aanwezigheid af uit het feit dat ze de ster elke 11,2 dagen een beetje heen en weer zagen bewegen, wat waarschijnlijk veroorzaakt wordt doordat de planeet de ster nu eens de ene kant op trekt met haar zwaartekracht, dan weer de andere. De planeet zelf is nog niet rechtstreeks waargenomen, en het is nog niet absoluut zeker dat ze echt bestaat, maar het wordt wel erg waarschijnlijk geacht. Overigens zijn de meeste exoplaneten (planeten bij andere sterren dan de zon) op deze onrechtstreekse manier ontdekt.

Proxima b heeft een massa die minstens dertig procent groter is dan de aarde, en waarschijnlijk is het net als de aarde een rotsachtige planeet. Wat het meest tot de verbeelding spreekt is dat de planeet voor zover we weten geschikt zou kunnen zijn voor leven: gegeven de afstand waarop ze rond haar ster draait, zou de temperatuur er geschikt moeten zijn voor vloeibaar water. Proxima b staat veel dichter bij haar ster dan de aarde bij de zon, maar die ster is veel lichtzwakker en koeler dan de zon. Wat we niet weten is of de planeet een atmosfeer heeft. Het zou kunnen dat de planeet altijd met dezelfde kant naar haar ster gericht is (zoals de maan naar de aarde), wat tot een levensonvriendelijk extreem klimaat kan leiden, met één kant waar het permanent verzengend heet is en één kant die permanent diepgevroren is. Ook ongunstig voor leven is dat Proxima niet zo’n rustig type ster is als onze zon. Sterren van het type van Proxima vertonen soms uitbarstingen van straling die het leven op een nabije planeet zouden kunnen doden, als de atmosfeer onvoldoende bescherming biedt. Daar staat dan weer tegenover dat kleine sterretjes als Proxima erg zuinig omgaan met hun nucleaire brandstof en daardoor een veel langere levensverwachting hebben dan de elf miljard jaar van onze kwistige zon. Dat geeft eventueel leven op Proxima b rustig de tijd om tot ontwikkeling te komen.

In elk geval is Proxima b vanaf nu de gedroomde bestemming voor een eventuele eerste poging van de mens tot interstellaire ruimtevaart. We konden het niet beter treffen: een uiterst veelbelovende planeet draait rond de dichtstbijzijnde ster (na de zon). Binnenkort in de Zandrekenaar meer over de plannen (en problemen) om naar Proxima b te reizen.

Technisch artikel in Nature.

Nieuwsbericht van Nature.

 

Een gedachte over “Proxima’s planeet is echt”

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *